Συχνές ερωτήσεις
Σας προτρέπουμε να ανατρέξετε στις παρακάτω απαντήσεις για όλες τις ερωτήσεις που γίνονται συχνά ή αφορούν συνήθως στις πρώτες αντιδράσεις μετά τη διάγνωση.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Αν διαβάζετε αυτό το κείμενο, έχετε υποβληθεί σε βιοψία (είτε μιας περιοχής δέρματος είτε ενός λεμφαδένα) ή έχετε κάνει άλλες εξετάσεις με τις οποίες έχει επιβεβαιωθεί η διάγνωση του μελανώματος.
Το μελάνωμα είναι ένας τύπος καρκίνου του δέρματος που συμβαίνει στα κύτταρα που χρωματίζουν το δέρμα (μελανινοκύτταρα) και οφείλονται για το σχηματισμό των γνωστών «ελιών». Το μελάνωμα είναι ο πιο σοβαρός τύπος καρκίνου του δέρματος, επειδή μπορεί να επεκταθεί σε λεμφαδένες ή σε απομακρυσμένες θέσεις.
Δεν είστε οι μόνοι. Περίπου 68.000 Αμερικανοί θα διαγνωστούν με επιθετικό μελάνωμα αυτό το χρόνο. Όταν το μελάνωμα διαγνωστεί και θεραπευτεί νωρίς, οι πιθανότητες επιβίωσης αυξάνονται δραματικά. Δυστυχώς, συχνά το μελάνωμα δεν ανιχνεύεται νωρίς και περίπου 8.700 Αμερικανοί πεθαίνουν κάθε χρόνο από τη νόσο.
Οπότε τι κάνετε αν έχετε μόλις διαγνωστεί με μελάνωμα;
Πρώτον – πάρτε μια βαθειά ανάσα… και διαβάστε αυτά που ακολουθούν…
ΚΑΤΑΝΟΩΝΤΑΣ ΤΟ ΜΕΛΑΝΩΜΑ ΩΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑ
- Έχετε δεχθεί μια διάγνωση – όχι μια θανατική ποινή.
- Τα στατιστικά στοιχεία που αφορούν την επιβίωση του μελανώματος περιγράφουν μια ομάδα παρόμοιων ασθενών… αλλά μπορεί να μην έχουν καμία σχέση με τις δικές σας πιθανότητες επιβίωσης.
- Συχνά όσον αφορά τη θεραπεία του μελανώματος, δεν υπάρχει μια μόνο απάντηση. Κάθε περίπτωση είναι διαφορετική.
- Είναι σημαντικό να συμμετέχετε ενεργά στη θεραπεία σας. Να είστε ο συμβουλάτορας του εαυτού σας.
Οι «φράσεις» που πολλοί ασθενείς με μελάνωμα θα ακούσουν είναι Ανακάλυψη, Διάγνωση, Θεραπεία και Ανάρρωση. Αυτές οι φράσεις είναι πολύ στενά συνδεδεμένες με τις επισκέψεις στο γιατρό. Εκεί θα δοθούν στον ασθενή οι πληροφορίες σχετικά με τη διάγνωση και τη θεραπεία. Αν και η θεραπεία του μελανώματος είναι συνήθως προκαθορισμένη, τα πιο προχωρημένα στάδια μελανώματος απαιτούν περισσότερη συνεργασία μεταξύ γιατρού και ασθενούς, ειδικότερα στις φάσεις της Διάγνωσης και της Θεραπείας. Μπορεί να περάσετε μια προσαρμοστική περίοδο μετά τη θεραπεία, είτε είναι σωματική ή συναισθηματική είτε και τα δύο.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΑ ΘΕΣΕΤΕ ΣΤΟ ΓΙΑΤΡΟ ΣΑΣ
- Γιατί πιστεύετε ότι έχω μελάνωμα;
- Έχει καθοριστεί το στάδιο του μελανώματός μου;
- Χρειάζομαι περισσότερες εξετάσεις για να καθοριστεί το στάδιό μου;
- Αν χρειάζομαι περισσότερες εξετάσεις, ποιες είναι αυτές;
- Τι επιλογές έχω στη θεραπεία μου;
- Πώς θα καθορίσετε αν ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί;
- Μήπως θα έπρεπε να πάρω μια δεύτερη γνώμη;
- Τι είδος παρακολούθηση θα χρειαστώ;
- Η θεραπεία θα γίνει εδώ ή σε κάποιο άλλο κέντρο;
Μόλις διαγνωστείτε με μελάνωμα, ο δερματολόγος σας θα χρειαστεί να μάθει περισσότερες πληροφορίες για την ασθένειά σας. Αυτός / Αυτή μπορεί να δώσει εντολή για περαιτέρω εξετάσεις ή να σας παραπέμψει σε έναν παθολόγο ή χειρουργό ογκολόγο για περαιτέρω αξιολόγηση.
Συμπληρωματική χειρουργική επέμβαση μπορεί να απαιτηθεί για να αφαιρεθεί ολόκληρος ο όγκος με τον περιβάλλοντα φυσιολογικό ιστό. Επιπρόσθετα, ανάλογα με το βάθος του μελανώματος ή το επίπεδο της διείσδυσης, οι λεμφαδένες ίσως επίσης αξιολογηθούν για συμμετοχή. Τα αποτελέσματα όλων αυτών των εξετάσεων θα καθορίσουν το στάδιό σας.
Άλλες εξετάσεις ίσως παίξουν ρόλο στη σταδιοποίησή σας. Σ’ αυτές συμπεριλαμβάνονται:
- Εξετάσεις Αίματος: Μη ειδικός δείκτης ότι το μελάνωμα ίσως εμπλέκεται με διάφορα οργανικά συστήματα.
- Σπινθηρογράφημα Οστών: Χρησιμοποιεί ραδιενεργό υλικό για να ανιχνεύσει αν υπάρχει οστική συμμετοχή στο μελάνωμά σας.
- Αξονική Τομογραφία: Ανιχνεύει το μελάνωμα σε άλλα όργανα του σώματος όπως: κοιλιά (έντερο και συκώτι), θώρακας (πνεύμονες και λεμφαδένες), λαιμός και κεφαλή.
- Μαγνητική Τομογραφία: Χρησιμοποιείται πρώιμα για να καθορίσει αν το μελάνωμα έχει διεισδύσει στον εγκέφαλο.
- PET Scan: Ανιχνεύει «μεταβολικά ενεργές» περιοχές στο σώμα που μπορεί να είναι μελάνωμα.
- Βιοψία Λεμφαδένα Φρουρού: Αφαίρεση και εξέταση του πρώτου ή των πρώτων λεμφαδένων στους οποίους είναι πιθανόν να εξαπλωθούν τα κύτταρα του μελανώματος ανάλογα με την αρχική εντόπιση του μελανώματος.
ΓΙΑΤΙ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΞΕΡΕΙΣ ΤΟ ΣΤΑΔΙΟ ΤΟΥ ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΟΣ;
Η γνώση του σταδίου βοηθά τη θεραπευτική ομάδα να οργανώσει το καλύτερο σχέδιο θεραπείας για σένα. Το στάδιο θα βοηθήσει επίσης στο καθορισμό της πρόγνωσης και των αντίστοιχων προσδοκιών.
ΜΗΝ ΑΜΕΛΕΙΤΕ ΤΟ ΣΤΡΕΣ
Το στρες από τη διάγνωση ενός μελανώματος μπορεί να γίνει αντιληπτό σε διάφορες συνιστώσες της ανθρώπινης σφαίρας: φυσικά, πνευματικά και συναισθηματικά. Κατά καιρούς, αυτό το άγχος μπορεί να είναι απίστευτης εμβέλειας. Μπορεί να αισθανθείς πως χάνεις το ενδιαφέρον σου σε πράγματα που ως τώρα σε ευχαριστούσαν. Είναι πολύ σημαντικό όλα τα σημάδια άγχους, κατάθλιψης και νευρικότητας να μη τα προσπερνάς έτσι αλλά να συζητιούνται με το γιατρό σου.
ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΟΣ
Η σταδιοποίηση είναι η διαδικασία που χρησιμοποιείται για να περιγραφεί η έκταση της νόσου. Οι ογκολόγοι (οι γιατροί που έχουν ειδικευθεί στον καρκίνο) συνυπολογίζουν τρεις παραμέτρους όταν κάνουν τη σταδιοποίηση του μελανώματος:
- Το πάχος / βάθος διείσδυσης του όγκου. Αυτό περιγράφεται σαν «Πάχος κατά Breslow» και αναγράφεται στη βιοψία από τον παθολογοανατόμο. Ως γενική αρχή, οι λεπτοί όγκοι είναι πιο εύκολα αντιμετωπίσιμοι από τους παχύτερους.
- Αν ο όγκος είναι εξελκωμένος (συνοδεύεται με κάποιας μορφής ρωγμή ή αιμορραγία). Οι εξελκωμένοι όγκοι τείνουν να είναι πιο σοβαροί από τους μη εξελκωμένους.
- Εάν, και κατά πόσο το μελάνωμα έχει επεκταθεί. Μελανώματα που έχουν κάνει διασπορά σε λεμφαδένες ή σε άλλα μέρη του σώματος είναι πιο σοβαρά από μελανώματα που δεν έχουν κάνει διασπορά.
ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΟ ΣΤΑΔΙΟ ΤΗΣ ΝΟΣΟΥ
STAGE
IA |
Τι σημαίνει;
Ο όγκος είναι κάτω από 1 mm σε πάχος. Η εξωτερική στιβάδα της επιδερμίδας δε δείχνει ρωγμώδης ή εξελκωμένη. Δεν έχει κάνει διασπορά σε λεμφαδένες ή άλλα όργανα. |
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Ο όγκος και ο περιβάλλον ιστός αφαιρείται χειρουργικά. Συνήθως δεν απαιτείται περαιτέρω θεραπεία. |
STAGE
IB |
Τι σημαίνει;
Ο όγκος είναι κάτω από 1 mm σε πάχος και εξελκούμενος ή 1-2 mm χωρίς εξέλκωση. Δεν έχει κάνει διασπορά σε λεμφαδένες ή άλλα όργανα. |
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Ο όγκος και ο περιβάλλον ιστός αφαιρείται χειρουργικά. Συνήθως δεν απαιτείται περαιτέρω θεραπεία. |
STAGE
IIA |
Τι σημαίνει;
Ο όγκος είναι 1-2 mm σε πάχος με εξέλκωση ή 2-4 mm χωρίς εξέλκωση. Δεν έχει κάνει διασπορά σε λεμφαδένες ή άλλα όργανα. |
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Ο όγκος και ο περιβάλλον ιστός αφαιρείται χειρουργικά. Συνήθως δεν απαιτείται περαιτέρω θεραπεία. |
STAGE
IIB |
Τι σημαίνει;
Ο όγκος είναι σε πάχος 2-4 mm με εξέλκωση ή πάνω από 4 mm χωρίς εξέλκωση. Δεν έχει κάνει διασπορά σε λεμφαδένες ή άλλα όργανα. |
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Ο όγκος και ο περιβάλλον ιστός αφαιρείται χειρουργικά. Συμπληρωματική θεραπεία μπορεί να χρειαστεί κατά περίπτωση. |
STAGE
IIC |
Τι σημαίνει;
Ο όγκος είναι σε πάχος πάνω από 4 mm και συνοδεύεται με εξέλκωση. |
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Ο όγκος και ο περιβάλλον ιστός αφαιρείται χειρουργικά. Συμπληρωματική θεραπεία μπορεί να χρειαστεί κατά περίπτωση. |
STAGE
IIIA IIIB IIIC |
Τι σημαίνει;
Ο όγκος μπορεί να έχει οποιοδήποτε πάχος. Μπορεί να έχει ή να μην έχει εξέλκωση. |
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Ο όγκος και ο περιβάλλον ιστός αφαιρείται χειρουργικά. Συμπληρωματική θεραπεία μπορεί να χρειαστεί κατά περίπτωση. |
STAGE
IV |
Τι σημαίνει;
Τα καρκινικά κύτταρα έχουν δώσει μεταστάσεις στους λεμφαδένες, σε άλλα όργανα του σώματος, ή σε περιοχές μακριά από το αρχικό σημείο εμφάνισης του όγκου. |
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Ο όγκος και οι λεμφαδένες που έχουν καρκινικά κύτταρα αφαιρούνται χειρουργικά. Συμπληρωματική θεραπεία μπορεί να χρειαστεί κατά περίπτωση. |
ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΟΥ ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΟΣ
- Συμπληρωματική θεραπεία
Η χρήση της χημειοθεραπείας ή της ακτινοθεραπείας, σε συνδυασμό με τη χειρουργική εκτομή, στην αντιμετώπιση του καρκίνου.
- Κλινικές δοκιμές
Ερευνητικές μελέτες για την εξέταση υποσχόμενων νέων ή πειραματικών θεραπειών κατά του μελανώματος ή σχετιζόμενες με νέους τρόπους για την παρακολούθηση της εξέλιξης του μελανώματος. Συχνά οι κλινικές δοκιμές θεωρούνται η καλύτερη θεραπευτική επιλογή για τους ασθενείς του Σταδίου IV.
- Χειρουργική θεραπεία
Η χειρουργική θεραπεία είναι ο ακρογωνιαίος λίθος για τα μελανώματα σε πρώιμα στάδια και για την εκτομή μιας μεμονωμένης μεταστατικής εστίας. Οι χειρουργικές τεχνικές περιλαμβάνουν: απλή εκτομή, χειρουργική Μοhs, ευρεία εκτομή και βιοψία φρουρού λεμφαδένα.
- Ακτινοθεραπεία
Η ακτινοθεραπεία χρησιμοποιείται για την πρόληψη μιας τοπικής υποτροπής του μελανώματος. Η χρήση της είναι συχνή όταν τα χειρουργικά όρια δεν μπορούν να επιτευχθούν ασφαλώς, όταν υπάρχει εξωκαψική λεμφαδενική διήθηση ή δύσκολα διαχωρίσιμο λεμφαδενικό σύμπλεγμα. Τύποι ακτινοθεραπείας είναι κυρίως δύο: Gamma knife και Cyber knife.
- Ανοσοθεραπεία
Η ανοσοθεραπεία είναι ένα είδος θεραπείας που σκοπός της είναι η ενεργοποίηση του αμυντικού συστήματος του πάσχοντος με σκοπό την καταστροφή των καρκινικών κυττάρων από τον ίδιο τον οργανισμό.
- Χημειοθεραπεία
Η χημειοθεραπεία είναι ο τύπος θεραπείας που καταστρέφει τα καρκινικά κύτταρα παρεμποδίζοντας την ανάπτυξη και την αναπαραγωγή τους. Μπορεί να χορηγηθεί ενδοφλεβίως ή από του στόματος και συχνά χρησιμοποιείται ως επικουρική θεραπεία στο μελάνωμα.
- Στοχευμένη θεραπεία
Η στοχευμένη θεραπεία είναι ο τύπος της θεραπευτικής προσέγγισης σχεδιασμένος να παρεμβάλλεται σε συγκεκριμένα μοριακά μονοπάτια σχετιζόμενα με την ανάπτυξη και την ακόλουθη διασπορά του μελανώματος. Ο σκοπός της είναι να επηρεάσει αυτές τις οδούς αφήνοντας τα υγιή κύτταρα του οργανισμού ανεπηρέαστα.
ΠΩΣ ΝΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΝΑ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ ΤΙΣ ΑΠΟΚΤΗΘΕΙΣΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
- Κάνε μια λίστα των διαφορετικών επιλογών σου ανάλογα με το στάδιο του μελανώματος που βρίσκεσαι
- Σύγκρινε το διαφορετικό τρόπο θεραπευτικής προσέγγισης που ακολουθούν τα μεγάλα κέντρα αναφοράς που ασχολούνται με τη θεραπεία του μελανώματος
- Εξέτασε τα κοινά τους σημεία στις θεραπευτικές επιλογές
- Καθόρισε πως οι διαφορετικές θεραπευτικές επιλογές μπορούν να επηρεάσουν τη δική σου ζωή (πχ. οι ανεπιθύμητες ενέργειες αυτών, η επίδραση στον τρόπο ζωής σου).
- Κάνε μια «λίστα επιθυμιών» με τις τελικές σου αποφάσεις, αφού συγκεντρώσεις όσες πληροφορίες σου χρειάζονται:
- ΛΙΣΤΑ ΕΠΙΘΥΜΙΩΝ
- Το ιδανικό θεραπευτικό σου σχέδιο (παθολογικό / χειρουργικό και χρονικά περιθώρια αυτών)
- Το ιδανικό μέρος που θα επέλεγες για να κάνεις τις θεραπείες σου
- Η ιδανική παρακολούθηση
- Το ιδανικό αποτέλεσμα
Ετοίμασε αυτή τη λίστα μαζί με μια λίστα ερωτήσεων για το γιατρό σου. Στο επόμενο ραντεβού διασφάλισε πως ο γιατρός σου έχει επαρκή χρόνο για να τα συζητήσετε όλα από κοντά, μιας και αυτό το ραντεβού θα απαιτήσει περισσότερο χρόνο από μια τυπική κανονική εξέταση.
ΠΙΘΑΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ
- Συμφωνία στην αντιμετώπιση και σχεδιασμός της θεραπείας
- Μη επίτευξη συμφωνίας στο σχέδιο της θεραπευτικής προσέγγισης
- Διερεύνηση και άλλων συμπληρωματικών απόψεων
- Απόκτηση πληροφοριών από το γιατρό για άλλα θεραπευτικά κέντρα
ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΗ -1-
Επειδή είναι πολύ πιθανό σε βρίσκεσαι σε εξαιρετική ένταση λόγω της διάγνωσης του μελανώματος, είναι σημαντικό να φέρνεις μαζί σου και κάποιο άλλο άτομο για να κρατά σημειώσεις σχετικά με το τι ειπώθηκε ή προτάθηκε κατά τη διάρκεια της επίσκεψης. Μετά την επίσκεψη θα έχεις την ευκαιρία να επεξεργαστείς τις πληροφορίες αυτές με ηρεμία.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΗ -2-
Πριν ξεκινήσεις κάποια χειρουργική θεραπεία (και ειδικά σε πιο προχωρημένες καταστάσεις όπου οι θεραπείες μπορεί να είναι αντιφατικές), πρέπει να καταλάβεις παράλληλα με τη διάγνωση, τις διάφορες θεραπευτικές επιλογές που απλώνονται μπροστά σου. Με άλλα λόγια, πριν κάνεις την οποιαδήποτε επέμβαση, πρέπει να κάνεις από μόνος σου μια διερεύνηση των επιλογών που έχεις πριν καταλήξεις μαζί με το γιατρό σου στο θεραπευτικό μονοπάτι που θες να ακολουθήσεις.
ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ
Μπορεί στις προηγούμενες σειρές να μην περιέχονται όλες οι πληροφορίες για την κατάλληλη αντιμετώπιση ανάλογα με το στάδιο της νόσου. Εντούτοις, στόχος μας είναι να προσφέρουμε πληροφορίες στον πρόσφατα διαγνωσθέντα ασθενή, με την ελπίδα πως αν και ενδεχομένως φοβισμένος από μια καινούρια για αυτόν κατάσταση, θα ενημερωθεί ώστε να καταπολεμήσει τις φόβους του και να συμμετάσχει ενεργά στις θεραπευτικές αποφάσεις που τον αφορούν.
Κατεβάστε ΔΩΡΕΑΝ το σύγγραμα “Κατευθυντήριες Οδηγίες για το Μελάνωμα” και ενημερωθείτε!